Avk. Aydın DOĞAN:
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in huzurunda, 19 Şubat 2024 tarihinde Ankara’da Azerbaycan Bilim ve Eğitim Bakanlığı ile Türkiye Cumhuriyeti Yükseköğretim Kurulu (YÖK) arasında “Türkiye-Azerbaycan Üniversitesinin (TAÜ) Kurulmasına İlişkin Mutabakat Zaptı” imzalanmıştır. 2024-2025 eğitim öğretim yılında öğrenci kabulüne başlayacak olan Türkiye-Azerbaycan Üniversitesi, dünyada ilk kez yeni bir üniversite modeli uygulayarak, uluslararası eğitim alanında önemli bir adım atmıştır. YÖK Başkanı Erol Özvar, bu üniversitenin Türkiye’nin önde gelen üniversitelerinin programlarını bünyesinde toplayacağını belirterek, “ODTÜ, İTÜ ve Hacettepe Üniversitesi’nin programları burada açılacak ve Bakü’de öğrenci kabul edecek,” şeklinde açıklamalarda bulunmuştur.
Türkiye-Azerbaycan Arasında Eğitim İş Birliği
Türkiye-Azerbaycan Üniversitesi, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de kurulmuştur. Türkiye’nin önde gelen üç üniversitesinin programları, Bakü kampüsü adı altında kendi diplomalarını verebilecek şekilde sunulacaktır. Türkiye-Azerbaycan Üniversitesi, başta sağlık, mühendislik ve bilişim alanları olmak üzere Türk yükseköğretim deneyimini Azerbaycan’a taşıyacaktır. YÖK Başkanı Özvar, “Türkiye-Azerbaycan Üniversitesi bu yıl içinde faaliyete geçecek. Projenin en önemli özelliği, Türkiye’nin en köklü ve güçlü üniversitelerinin programlarını aynı çatı altında toplamak,” ifadelerini kullanmıştır. Bu yeni modelde, Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenecek köklü Türk üniversitelerinin ön lisans, lisans ve lisansüstü programları yer alacaktır. Program, Türkiye’de hangi üniversite ile açılıyorsa o üniversitenin diploması verilecektir. Örneğin, Hacettepe Üniversitesi ile açılmışsa öğrenciler Hacettepe diploması alacak; İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) ile açılmışsa, İTÜ diploması verilecektir. Bu yeni modelde, Türk üniversiteleri açacakları programların müfredatını, kredi saatlerini ve öğretim elemanlarını kendileri belirleyebilecektir. Böylece Türkiye’deki lisans ve lisansüstü eğitim kalitesi yurtdışına taşınacaktır. Projenin diğer güçlü yönü, sıfırdan bir üniversite kurmadan, güçlü üniversitelerin deneyim ve birikimlerinin dost ve kardeş ülkelerle paylaşılabilmesidir. Bu üniversite modelinde programlar, büyük üniversitelerin ilgili bölümlerinin idarecileri ve başkanları tarafından yürütülecektir. Talep edilmesi durumunda, diğer ülkelere de Türkiye’deki üniversitelerin deneyimleri aktarılacaktır.
Üniversitedeki programların ders müfredatları, kredi saatleri ve kalite standartları izlenerek rapor edilecektir. Sadece lisans eğitimi değil, aynı zamanda Azerbaycanlı bilim insanlarıyla ortak projeler, araştırmalar ve yayınlar konusunda işbirliği yapılmasına olanak sağlanacaktır. Bakü’de öncelikle sağlık, mühendislik ve bilişim alanlarında eğitim verilecektir; daha sonra Mütevelli Heyeti tarafından hangi programların açılacağı belirlenecektir. Mütevelli Heyeti, Türkiye ve Azerbaycan’dan yükseköğretim alanındaki uzmanlardan oluşacaktır. Ayrıca, sadece Azerbaycanlı öğrenciler değil, dünya genelinden ilgi duyan öğrenciler de buraya başvurabilecektir. Bu çatı üniversitesi modelinde Türkçe ve İngilizce programlar açılacaktır. Verilen eğitimin kalitesi ve güvencesi, Türk ve Azerbaycan yükseköğretim kalite kurulları tarafından sağlanacaktır. Türk öğrenciler, ÖSYM tarafından yapılan Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) ile bu üniversiteye girebilecek; diğer ülkelerden gelen öğrenciler ise uluslararası öğrenci kabul prensipleri ile alınacaktır.
Türkiye-Azerbaycan Üniversitesinde Dersler Başladı
Türkiye-Azerbaycan Üniversitesinde ilk ders heyecanı, güz dönemi ile birlikte başlamıştır. Her öğrenci, bölümlerine göre ilgili akademisyenlerle bir araya gelmiştir. Öğrenciler, bölümleri ve dersleri hakkında akademisyenlerden bilgi alarak, öğretim üyeleri ve idari personelle tanışma fırsatı bulmuştur. Üniversitede, eğitim verilen alanlarda nitelikli insan gücünün yetiştirilmesi ve her iki ülkenin bilimsel araştırma kapasitelerinin bir araya getirilmesi amaçlanmaktadır. Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar, Türkiye-Azerbaycan Üniversitesi’nin sadece Azerbaycan için değil, Türk dünyası açısından da önemli bir örnek üniversite olma potansiyeline sahip olduğunu belirterek, “Türkiye olarak Türk dünyasında yükseköğretim alanında işbirliklerini artıracak bu tür projelerin sayısını daha da artırmak en büyük temennimizdir,” demiştir.
Türkiye ve Azerbaycan arasındaki ilişkiler, dostluk ve kardeşliğe dayalı işbirlikleri sayesinde güçlenmektedir. Türk ve İslam dünyasındaki birçok ülke ile temas halinde olunması, bu ülkelerle yükseköğretim alanındaki işbirliklerinin daha da ileri taşınması hedeflenmektedir. Bu bağlamda, dost ve kardeş ülkeler arasında öğretim elemanı ve öğrenci hareketliliği, ortak diploma programları, ülkeleri birbirine daha da yakınlaştıracak ve işbirliklerinin artmasına olanak tanıyacaktır. Yükseköğretim alanında gerek İslam dünyasında gerek Türk dünyasında üniversiteleri bir araya getirmek ve onların eğitim-öğretim, bilim ve teknoloji alanındaki işbirliklerini artırmak için ortak adımlar atılmaktadır. Bu açıdan, Türkiye-Azerbaycan Üniversitesi, sadece iki ülke için değil, Türk dünyası için de bir örnek model oluşturmaktadır.